GÜNCEL
20.10.2007
DÜNYA GIDA GÜNÜ 2007 SEMPOZYUMU
SONUÇ BİLDİRGESİ
Her insanın her zaman sürekli, yeterli, güvenli ve kültürel tercihine uygun gıdaya veya gıda üretmek için gerekli araçlara ulaşma hakkı vardır. Ancak dünyamız hala açlık ve dengesiz beslenme sorunları ile baş etme yollarını aramaktadır. Açlık sorununun asıl nedeni ise nüfus artışı değil, kaynakların haksız paylaşımıdır. Ülkemiz dâhil birçok ülkede bir tarafta gıda fazlası varken ve depolardaki stoklar çeşitli kampanya ve reklamlarla eritilmeye çalışılırken; diğer yandan çoğunluğu oluşturan yoksul halk kitleleri parası olmadığı için yeterli ve nitelikli gıdaya ulaşamamaktadır.
Bu kapsamda, Gıda Mühendisleri Odası, Kimya Mühendisleri Odası ve Ziraat Mühendisleri Odası tarafından her yıl 16 Ekim Dünya Gıda Günü etkinleri çerçevesinde ortaklaşa düzenlenmekte olan Dünya Gıda Günü Sempozyumu’nun bu yılki teması ‘Gıda Hakkı’ olarak belirlenmiştir. 19-20 Ekim 2007 tarihlerinde gerçekleştirilen Sempozyumda gıda hakkı konusunun yanı sıra, tarım ve gıda sanayinin durumu, küresel ısınmanın bu sektörlere etkileri, kullanılan yeni teknolojiler, tüketicinin yanlış yönlendirilmesi ve gıda güvenliğinde farklı mesleklerin rolü konuları meslek örgütü temsilcileri, bilim adamları ve konunun bütün taraflarıyla ele alınmış ve şu sonuçlara ulaşılmıştır:
- Sürekli, yeterli, güvenli ve kültürel tercihlere uygun gıdaya veya gıda üretmek için gerekli araçlara ulaşılması amacıyla, ulusal varlıklarımız olan toprak ve su kaynaklarından yararlanmanın bir insan hakkı olduğu bilinciyle, doğal kaynaklara yönelik her türlü metalaştırma faaliyeti durdurulmalı, birincil üretimden itibaren üretici, sanayici ve tüketicinin eğitimine yönelik her türlü önlem alınmalıdır,
- Girdiden çıktıya dışa bağımlı olmayan bir tarımsal yapının kurulması ve ucuz – güvenilir gıdaya ulaşım hakkına sahip toplum kesimlerinin artan refahtan daha fazla pay alması esasına dayanan amaca yönelik, uzun soluklu ve kapsamlı tarım ve gıda politikaları oluşturulmalıdır,
- Küresel iklim değişikliğine yönelik olarak yapılması gereken çalışmalar zaman kaybedilmeden başlatılmalı, İklim Değişimi ve Gelişimi Araştırma Merkezi kurulmalı; ilgili tüm disiplinlerin katılımı ile senaryo çalışmaları ve bu senaryolara karşı stratejiler geliştirilmelidir.
- Kurağa dayanıklı çeşitler geliştirilmeli ve sulama yatırımları zaman kaybetmeden tamamlanmalıdır,
- 2 yılı aşkın zamandır gündemde olan ve alınan görüşlerden sonra konunun ana ekseninde olması gereken meslek örgütleri de dahil olmak üzere ilgili kesimlerden uzak, kapalı kapılar ardında tamamen farklı bir metin haline getirilen 4’lü Hijyen paketi tekrar görüşe açılmalıdır.
- Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın yapılandırılması biran önce tamamlanmalı; ilgili meslek grupları gıda denetimini etkin biçimde gerçekleştirecek sayıda istihdam edilmelidir. Gıda denetiminde özele yetki devri arayışlarından vazgeçilmelidir.
- Tüm dünyada kabul görmüş olan ‘tarladan sofraya’ gıda güvenliği yaklaşımının multidisipliner çalışmayı gerektirmektedir. Bu kapsamda ilgili tüm meslek gruplarının niteliklerine ve uzmanlık alanlarına uygun olarak, yetki ve sorumluluk alanlarının net bir biçimde belirlendiği politikalar bir an önce hayata geçirilmelidir.
- Kayıt dışılık tüm yetkili kurumların işbirliği ile engellenmeli, tarım ve gıda işletmeleri kayıt altına alınmalı, gıda denetimlerinde “Çiftlikten Sofraya Gıda Güvenliği” ilkesi hayata geçirilmelidir.
- Türkiye’de 2001 yılında başlanan Gıda ve Beslenme Eylem Planı çalışmalarının ikinci aşaması için hazırlıklar başlatılmalı ve Türkiye’nin gıda güvencesi, gıda güvenliği ve beslenme konusundaki strateji ve eylemleri belirlenmelidir.
- Yaklaşık 30 yıldır yapılmayan Gıda, Sağlık ve Beslenme Araştırmasının yenilenmesi için başlatılan çalışmalar tamamlanmalı, Türk insanının gıda hakkı, beslenme ve sağlık durumu konusundaki bilgiler derlenerek, ulusal beslenme politikalarının oluşturulmasında öncelikler belirlenmelidir.
R.Petek ATAMAN Hasan KÜÇÜK Gökhan GÜNAYDIN
Gıda Mühendisleri Odası Kimya Mühendisleri Odası Ziraat Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu Başkanı Yönetim Kurulu Başkanı Yönetim Kurulu Başkanı
Gıda Mühendisi Kimdir?
Gıda mühendisi; gıda maddelerinin üretiminden tüketimine kadarki tüm süreçlerde sağlığa uygun, güvenli ve kaliteli gıda üretilmesi, gıda üretim teknolojilerinin geliştirilmesi, gıda maddelerinin ambalajlanması ve depolanması, üretilen gıdaların kalite kontrollerinin yapılması, gıda alanında araştırma-geliştirme faaliyetlerinin yürütülmesi konularında görev ve sorumluluklar alan kişidir.
Gıda Mühendisleri Odası’nın Yasal Statüsü
Gıda Mühendisleri Odası 6235 sayılı yasa ile kurulan Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne bağlı bir Oda olarak kurulmuş, Anayasanın 135. maddesinde tanımlanan, kamu kurumu niteliğinde bir meslek kuruluşudur.
Oda faaliyetleri 24.09.2006 tarih ve 26299 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ‘TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Ana Yönetmeliği’ne göre yürütülür.
Gıda Mühendisleri Odası’nın Tarihçesi
Türkiye’de 1979 yılında Gıda Mühendisliği Bölümü ilk mezunlarını vermiştir. Mezun olan Gıda Mühendisleri 1990 yılına kadar Ziraat Mühendisleri Odası’na üye olmuşlar, 1990 yılında Kimya Mühendisleri Odası çatısı altında örgütlenmişler ve burada ‘Gıda Mühendisleri Komisyonları’ kurarak çalışmalarını sürdürmüşlerdir. 1996 yılında Gıda Mühendislerinin ‘Gıda Mühendisleri Odası’ kurulmasına ilişkin talepleri TMMOB’un 34. Genel Kurulu gündemine alınarak kabul edilmiş ve Gıda Mühendisleri Odası kurulmuştur.
Gıda Mühendisleri Odası bugün yaklaşık 8000 asil üye ve 1500 öğrenci üyesiyle hızla büyüyen bir Oda olma özelliğini taşımaktadır. Marmara Bölge ve Ege Bölge olmak üzere 2 Bölge Şubesi, Konya ve Mersin olmak üzere 2 ilde Şubesi, Adana, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Karaman, Kayseri, Kocaeli, Malatya, Samsun, Tekirdağ, Tokat ve Van olmak üzere 17 ilde İl Temsilciliği ve toplam 23 üniversitede Öğrenci Temsilciliği vardır.
Gıda Mühendisleri Odası’nın Amaçları
Gıda Mühendisleri Odası, meslek mensuplarının haklarını korumak, gıda mühendisliği mesleğini tanıtmak, meslek alanını ilgilendiren konularda toplumu bilgilendirmek, meslek alanındaki gelişmeleri izlemek ve yaymak, sektörü ve toplumu doğru şekilde yönlendirmek, gıda politikalarının oluşturulmasında söz sahibi olmak, mesleğe yönelik eğitimler düzenlemek, mesleğin gelişimine katkıda bulunacak her türlü etkinliği düzenlemek ve desteklemek, her türlü bilimsel ve mesleki yayınlar yapmak gibi amaçlara yönelik olarak çalışmalarını sürdürmektedir.
Gıda Mühendisleri Odası’nın Misyonu
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu çerçevesinde, kuruluş amaçlarına uygun olarak; üyelerinin yasal haklarını korumak ve geliştirmek, bilimsel ve teknik gelişmeleri takip ederek mesleki eğitim, meslek etiği, gıda politikaları ve gıda mühendisliğinin kamuoyu nezdinde temsili ve tanıtımı konularında çalışmaktır.
Gıda Mühendisleri Odası’nın Vizyonu
Üye sayı ve katılımını artırmak, oda-üye bağını güçlendirmek, ülkenin gıda politikalarını üyelerinin katılımıyla yönlendirmek, oluşturulacak bilimsel ve güncel görüşlerle yurt içi ve yurt dışında tanınan ve saygınlık uyandıran bir kurum olmaktır.
Türkiye’de Gıda Mühendisliği Eğitiminin Tarihçesi
Türkiye’de Gıda Mühendisliği eğitiminin tarihçesi 1975’li yıllara dayanır. 1975 yılında ‘İzmir Gıda Teknoloji Yüksek Okulu’ 40 öğrenci ile öğrenime başlamış, yüksek okul 1977 yılında ‘Gıda Fakültesi’ne dönüştürülmüştür. Yine 1975 yılında Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi’nde “Gıda Analizleri ve Teknolojisi Bölümü” kurulmuş, bu bölüm 1977 yılında “Gıda Mühendisliği Bölümü” haline getirilmiştir. 1980 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü’nde opsiyon olarak Gıda Mühendisliği öğrenimine başlanmıştır. 1993 yılında YÖK’ün almış olduğu kararla ‘Ziraat Fakültesi Gıda Bilimi ve Teknolojisi’ bölümleri ‘Gıda Mühendisliği’ bölümlerine dönüştürülmüştür.
Şu an Türkiye’de 31 üniversitede Mühendislik, Ziraat ve Kimya-Metalurji Fakültelerine bağlı Gıda Mühendisliği Bölümü bulunmaktadır. Bu üniversitelerin 23 tanesi öğrenci aLmakta ve her yıl toplam ortalama 1200 Gıda Mühendisi mezun olmaktadır.
